14. Veerkracht 

Veerkracht is een interessant onderwerp uit de psychologie. Als je de essentie van veerkracht begrijpt, kan het een positieve bijdrage leveren aan je gezondheid en je psychische welzijn.

Je kunt het begrip veerkracht op twee manieren uitleggen. De eerste manier is het vermogen om te kunnen veranderen, als de situatie dat vraagt. We noemen dat mee kunnen buigen of flexibel zijn. De tweede betekenis is 'Het vermogen om na te zijn uitgerekt of ingedrukt, weer de oorspronkelijke vorm of positie aan te kunnen nemen'. Vertaald naar ons gedrag, zou je kunnen zeggen dat we het vermogen hebben, om als er iets gebeurt, waardoor ons gedrag verandert, we weer terug kunnen komen in ons oorspronkelijke gedrag.

Veerkracht en stress

Situaties kunnen veranderen of anders zijn dan je had verwacht. Bij kleine veranderingen, waar we misschien moeite mee hebben, is het vaak nog wel mogelijk om je er bij neer te leggen en de verandering te aanvaarden. Bij grote veranderingen is dat lastiger. Je verliest je baan, je gaat scheiden of je huis brandt af. De stress en de ellende die dit soort gebeurtenissen veroorzaken is groot. We worden figuurlijk uitgerekt of ingedrukt. Uitgerekt en ingedrukt staan symbool voor invloeden van buitenaf die ons psychisch belasten. Het kan zijn dat teveel van je wordt gevraagd of dat je teleurgesteld wordt in je verwachtingen. Ook kan het zijn dat je wordt afgewezen of beperkt in je doen en laten.

Deze gebeurtenissen zijn van invloed op onze emoties. We worden boos, raken gestrest of depressief. De schade die deze toestanden veroorzaken hangen mede af van hoelang we in deze toestand blijven.

Je veerkracht versterken 

Veerkracht is een vermogen, dat wil zeggen dat je er eerst energie in moet stoppen om er later meer energie uit te halen. Veel van  de  eerdere 'inzichten', zoals Relativeren, Toeval als kans en de kenmerken van Mindfulness, kunnen hierbij een bron zijn voor het opladen van je veerkracht.

Een heel mooi inzicht over veerkracht komt van de Israëlische arts-socioloog Aaron Antonovsky. Hij ontdekte dat er een verband was tussen stress, ziekte en veerkracht. Hoe meer veerkracht mensen tonen bij stress, hoe minder de kans dat ze er lichamelijk en psychisch ziek van worden. Uit zijn onderzoek, onder overlevenden van de Holocaust, blijkt dat een aantal factoren ons kunnen helpen om onze veerkracht te versterken en daarmee ook de invloed van stress op onze gezondheid te beperken. Deze factoren zijn:

• Je moet begrijpen wat de huidige (veranderde) situatie inhoudt. 
• Je moet handelen naar wat de nieuwe situatie van je vraagt. 
• Je moet dit nieuwe handelen zien als een uitdaging, niet als een last. 
• Je moet je emoties over de verandering delen met anderen waarmee je je verbonden voelt door de verandering.

Stel je krijgt een brief dat de woonwijk waarin je woont moet worden afgebroken.

Stap 1: Je gaat alle informatie over het besluit bestuderen, zodat de reden van de beslissing duidelijk is en aanvaard kan worden.

Stap 2: Je beweegt mee met de voorstellen die worden gedaan. Je kent de plannen en weet wat ze voor jou betekenen, voor de nieuwe woonomgeving en de weg ernaar toe.

Van Stap 3: Je kijkt positief naar de verandering. Wat zijn de voordelen van de nieuwe woning en de nieuwe woonomgeving?

Stap 4: Je zoekt contact met de andere betrokkenen. Het delen van de emoties over de gevolgen van de verandering, kan helpen bij het accepteren ervan.

Tot slot nog het volgende. Zoals gezegd heeft Aaron Antonovsky zijn onderzoek gedaan onder een aantal overlevenden van de Holocaust. Daaruit blijkt hoe groot de invloed van veerkracht is, zelfs onder de meest barre omstandigheden. De voornaamste conclusie van  zijn onderzoek was dat de mensen met meer veerkracht later minder gezondheidsklachten hadden, dan de mensen met minder veerkracht. 

Toepassingen bij dit inzicht

- Vul de vier factoren van Aaron Antonovsky in voor de situatie rond het Coronavirus.

- Ook de kleine veranderingen of tegenslagen vragen om veerkracht. Onderken deze situaties en probeer je veerkracht te trainen door mee te buigen in plaats van er tegenin te gaan. 

 

Mocht je nog vragen hebben of een opmerking naar aanleiding van dit inzicht, laat het dan weten via 'Contact'.